“Mbështetje për Bujqësinë dhe Zhvillimin Rural”

Se pari dëshiroj që në emër të Ministrisë se Bujqësisë  Ushqimit dhe Mbrojtjes se Konsumatorit, të falënderoj  Bashkimin Evropian për  mbështetjen   dhe ndihmën e madhe që i ka dhënë  gjatë këtyre 20  viteve, sektorit  bujqësor në Shqipëri.

Kjo mbështetje  ka filluar me programin PHARE i cili ka qenë mjaft i suksesshëm në impaktin e tije në bujqësi,  ka vazhduar me Programin CARDS  dhe tani vazhdon të jetë efektive me Instrumentin e para anëtarësimit ose siç  quhet ndryshe IPA.

Pikërisht në kontekstin e këtij programi mbështetje IPA,   në shpallim sot fillimin e njërit prej projekteve me të rëndësishëm IPA-2011 “Mbështetje për Bujqësinë dhe Zhvillimin Rural në Shqipëri”, një projekt i cili   do të jetë kontribut i përbashkët i BE dhe qeverise shqiptare për zhvillimin  e  bujqësisë dhe agroperpunimit  në vend.

Ky projekt që shpallim sot do  të mbështesë në forme granti  bujqësinë dhe zhvillimin rural me  8.2 Milion Euro nga të cilat  6.2 milion do të jenë  kontribut i BE  dhe 2 milion kontribut i qeverise shqiptare.

Objektivat e  kryesore  të këtij projekti  do të jene:

• Të kontribuojë në rritjen e konkurueshmërisë të   prodhimit  bujqësor dhe industrisë ushqimore shqiptare,  nëpërmjet  ristrukturimit  dhe modernizimit të sektorit;
• Të kontribuojnë në përgatitjen e sektorit bujqësor dhe industrisë ushqimore shqiptare për aderimin e saj në Bashkimin Evropian duke mbështetur përafrimin me standardet e komunitetit;
• Të mbështesë ndërtimin e kapaciteteve të strukturave përgjegjëse shqiptare për implementimin e programit IPARD në të ardhmen.

Të nderuar të pranishëm

 Zhvillimet e  sektorit bujqësor sot  janë të dukshme, të matshme e progresive. Ferma shqiptare po fiton gjithnjë e me teper natyre komerciale. Ajo po specializohet duke ndryshuar në strukture e në mënyrën e prodhimit e tregtimit.

Instrumente financiare si ato  të subvencionimit të drejtë për drejtë të fermës , lehtësimit të kreditimit të tij,  janë përdorur prej 5 vitesh për zgjerimin e sipërfaqeve të mbjella, prodhimin me cilësor blegtoral, shtimin e fondit të gjethit, të leshtave e të imtave të matrikulluara, konvertimin në bujqësi organike e agropërpunim.

Kemi një bujqësi sot me rreth 15 mije ha vreshta, 9 mijë ha rrënjë të mbjella vitet e fundit,  900 ha serra, mbi 1300 ferma me  mbi 10 krere lope, kemi   2300 ferma me bagëti imta  me nga 100-200-1000  krerë. Të gjitha këto investime kanë bërë që sot industria ushqimore dhe prodhimi vendas të mbulojnë minimalisht mbi 85 % të nevojës konsumatore.

Programet tona madhore si ai i ullirit, i pemëve frutore, i zhvillimit të sektorit blegtoral,  industria e qumështit, miellit, vreshtat etj, kanë hyre tashme në  fazën intensive të zhvillimit të tyre dhe impakti   në tregun vendas po behet çdo vit e me i ndjeshëm.

Eksportet tona të bujqesise, blegtorisë e të agroindustrise të 2-3 viteve të fundit, kanë patur një rritje  të konsiderueshme   që sipas viteve ka variuar  nga  23 – 25%  gjatë  2009-2010 dhe  me 27% për 2011.  Edhe për  vitin 2012 parashikohet që këto eksporte të mbyllen me një bilanc mjaft pozitiv

Tendenca e rritjes se vazhdueshme të eksporteve të një grupi produktesh dhe fitimi i tregjeve të reja, krahas konsolidimit të atyre tradicionale, do të thotë specializim, do të thotë rritje në konkurueshmerinë e këtyre produkteve. Sektorin jo vetëm që nuk e ka prekur frenimi i krizës, por ka pasur rritje   e cila  edhe  ketë vit është përsëri pozitive  me jo me pak se  3% , duke  ruajtur ritmet e rritjes se  sektorit  në tre vitet e fundit.

Kalimi nga  prodhimi i zakonshëm,  në prodhimi me standarde të larta,  ose nga produktet e ofruara tradicionalisht në treg në produkte të konkurueshme në cilësi,  është sfida e madhe e bujqësisë shqiptare sot dhe në të ardhmen.

Në ketë kontekst, ndihma e pazëvendësueshme e BE dhe ky projekt grant  i bashkëfinancuar nga qeveria shqiptare  do  t`i shërbejnë  pikërisht  ngritjes se  me  tejshme  të standardeve të prodhimit dhe do të çojë në rritje të konkurueshmerise se produkteve vendase.

Investimet e mëdha të bëra nga buxheti i shtetit në zonat rurale, fondet e dhëna nga IPA, në rreth 35 milionë euro dhe të tjerat që do pasojnë do të krijojnë e konsolidojnë kushtet që ekonomia jonë bujqësore t`i afrohet edhe me shume tregjeve evropianë e atyre ndërkombëtare në përgjithësi. Pritet që vlera e shtuar në ketë ekonomi të rritet ndërkohë që prodhimtaria të ketë kulmet e saj.

Krijimi i strukturave operative të IPARD me ndihmen e BE,  ka bere të mundur që keto struktura të fillojnë  manaxhojnë me efektivitet  fonde të BE dhe ky projekt do ta konsolidoje rolin   dhe  pozicionin e tyre në të ardhmen .

Në hartimin e masave të këtij programi me grantë kemi studiuar se cfare, si, ku dhe pse të nderhyjme. Keto masa percaktojnë tipet e investimeve që janë të pranueshme, kriteret per aplikuesit dhe per investimet, madhesinë e investimeve etj.

Bazuar në prioritetet e politikave tona bujqesore janë zhvilluar studime sektoriale per prodhimin e perpunimin e qumeshtit, mishit, perimeve dhe frutave. Konsultime me strukturat e ministrise, shoqatat e prodhuesve, partnere të tjere sociale dhe ekonomike janë zhvilluar se bashku me nje proces konsultimi intensiv me delegacionin e BE, Tirane.

Në dispozicion të aplikuesve do të jenë mediat kombetare, televizionë lokale, shtypi i shkruar, etj.  Zyrat e Drejtorive  Rajonale të Bujqes në qarqë do të jenë  teresisht në sherbim të fermerve  dhe sipermarresve që do të kerkojnë të sqarohen dhe  asistohen në procesin e aplikimeve.

Pritshmeria  jonë nga projektet është shume e madhe jo vetem në aspektin e ndihmes se drejtperdrejtë  që do të jape per fermeret dhe biznesin bujqesor, por edhe per forcimin e kapaciteteve tona administrative per menaxhimin eficent  të fondeve të buxhetit të shtetit por edhe atyre që vijnë nga donator të ndryshem.

Në perfundim shpreh bindjen se fermeret,  grupet e fermerve dhe  operatoret e biznesit    që do të perfshihen në ketë projekt, do të perfitojnë ndjeshem jo vetem me rritjen e drejtperdrejtë të prodhimit dhe standarteve,  por mbi të gjitha do marrin  modelin që duhet të ndiqet në të ardhmen  në kuadrin e perpjekjeve tona të perbashketa per integrimin e   tregut bujqesor vendas në atë të Bashkimit Evropian.

Faleminderit